Dag 2: Eerste schokkende behandeling gezien

Om 8.30 uur zijn wij begonnen in de kliniek. Wij hebben eerst onze meegenomen materialen uitgepakt en laten zien aan de verpleegkundigen. Ze waren erg blij met alle materialen en wij hadden nog niet eens alles meegenomen.

De eerste patiënt was vroeger werkzaam in het circus. Het was de eerste echt schokkende wond die wij hebben gezien. Ze had meerdere wonden aan haar been. Er zat een zwarte wond aan haar hiel (hielbeen/bot was zichtbaar), een rode wond bovenop haar voet bij haar enkel en aan de buitenkant van haar knie zat een rode wond. Eerst werden de wonden schoongemaakt met NaCl (zoutwateroplossing). Op de wondranden werd Sudocrème gesmeerd. Wij hebben geholpen met het behandelen van de wond. Op alle wonden is een zalfcompres en cutisorb geplaatst. Daarna is het verbonden met windsel.

De tweede patiënten waren twee zussen met MS. Een mevrouw van 34 jaar en een mevrouw van 39 jaar. De mevrouw van 34 jaar heeft sinds haar 14e jaar MS. De zussen worden verzorgt door hun ouders. De mevrouw van 34 jaar had een wond. Wij konden deze wond niet zien, omdat haar vader niet thuis was. Haar vader tilt haar altijd in en uit de rolstoel. De moeder van de zussen heeft nu zelf medische klachten doordat ze haar dochters verzorgt. Donderdag gaan wij weer naar deze twee zussen. Er gaat een chirurg mee om de wond te verzorgen. Wij konden verder niets voor deze twee zussen doen. Wij hebben gepraat met de mevrouw van 34 jaar. Zij wilde graag weten hoe de zorg in Nederland is geregeld voor patiënten met MS. Deze vraag was erg moeilijk om te beantwoorden, omdat wij haar geen valse hoop wilden geven. Wij weten dat er in Moldavië veel minder mogelijk is voor de behandeling van MS. De artsen in Moldavië willen mensen met MS niet verzorgen. Wij hebben hier later nog met onze tolk over gesproken. Zij vertelde dat de artsen erg weinig betaald krijgen. En bij deze mensen kunnen zij ook niet veel doen.

Na de tweede patiënt gingen wij terug naar de kliniek. Hier hebben wij wat gegeten. Daarna kregen wij een rondleiding door Chisinau door de pastoraal medewerker, die tevens onze chauffeur was vandaag. Hij kon wel Engels verstaan, maar niet Engels spreken. Hij kon goed Duits spreken. Hij sprak Duits en wij spraken Engels. De rijstijl van de pastoraal medewerker was in erg gevaarlijk. Wij vlogen bijna door de voorruit, omdat er mensen zomaar een weg overstaken. Dit is zeker niet overdreven! Achterin de auto zitten geen gordels. Rosanne zat veilig voorin. Zij werd al een beetje wagenziek door zijn rijstijl.

Voordat de rondleiding begon, gingen wij samen met een verpleegkundige bij een patiënt langs. Dit een triest verhaal. Ze had een mooi huis, maar haar man heeft iets illegaals gedaan en zit nu in gevangenis. Zij had geen geld. Het huis waar ze woonde was van haar en haar broer. Haar broer is geëmigreerd naar Roemenië en heeft hun huis verkocht. De mevrouw zat ineens zonder geld en zonder huis. Zij was ziek en kon niet werken en hierdoor kon ze ook niet meer goed voor haar zoon zorgen. Zoon ging niet meer naar school, want hij moest voor zijn moeder zorgen. Er kwam sociaal werker voor de zoon en deze heeft de Emanuel kliniek ingeschakeld. De mevrouw en haar zoon zijn onlangs verhuisd. Ze konden het vorige huis niet betalen en moesten weg. Nu woont ze samen met haar zoon in een soort studentenkamer, zonder eigen keuken en badkamer. Er staat alleen een bank, een kast en een stoel. De reden dat Emanuel bij deze mevrouw is gekomen is dat ze Diabetes type 1 heeft met neuropatische klachten. In het vorige huis wilde ze haar voeten verwarmen op een elektrische verwarming
(er was geen andere warmtebron). Ze viel in slaap en verbrandde haar voeten. Nu twee á drie weken later is de status van haar voet: oedeem, infectie, necrose, rood en glanzend. De necrotische wond zit aan de onderkant van haar voorvoet. De behandeling was shocking. De zoon moest het verband eraf knippen en deed dit erg hardhandig. De mevrouw had erg veel pijn. Daarna ging de verpleegkundige materialen klaarleggen en er was geen extra materiaal meegenomen wat wij hebben gegeven. Alleen had de verpleegkundige het zalfcompres meegenomen. De verpleegkundige begon met het spoelen van de wond met waterstofperoxide. De mevrouw was hierop tegen en wilde dit niet. Toch heeft de verpleegkundige dit wel gedaan. De wond ging schuimen er werd ons verteld dat dit wees op een slechte doorbloeding… Met een diabetisch is het voor ons heel logisch dat de doorbloeding erg slecht kan zijn. Bovenop voet zat een infectie er was duidelijk pus zichtbaar. Wij hebben meerdere malen gevraagd als ze dit wilde spoelen met NaCl. Dit heeft ze niet gedaan. Ze had de infectie nog niet gezien. Toen ze de infectie zag zitten drukte ze het pus uit de wond. Voor ons ook onvoorstelbaar.
Het afdekken van de wond gebeurde met zalfcompres met daarop erg veel een soort van trekzalf. Daarna ging er een gaasje over en verband. Het windsel werd met allerlei plooien verbonden. Het vastmaken van het windsel gebeurde door middel van een knoopje. Aan de andere voet zat op de grote teen een gele wond. Het verband werd er afgehaald, er werd naar de teen gekeken en hetzelfde verband werd er weer op geplaatst. De verpleegkundige gaat hier morgen naar kijken.
Als wij de wond mogen inschatten, ligt volgende week de voet open en is de hele voet geïnfecteerd wanneer mevrouw geen antibiotica of andere behandeling krijgt.

Na deze patiënt begon de rondleiding echt. Wij zijn eerst naar een paarden manege geweest. Hier reden wij toevallig langs. Wij hebben gekeken bij de stallen en bij de buitenbak. Er waren kinderen die les hadden. Kinderen van een jaar of 8 op een paard van rond de 1.68 meter (stokmaat rug). Na de manege zijn we naar een begraafplaats geweest. Hier werd een bijzonder verhaal verteld. Na de onafhankelijkheid in 1989 had de maffia de overhand in Chisinau. Op de begraafplaats was dit goed terug te zien door de grote standbeelden en graven. Hoe rijker de overledene, hoe groter en uitgebreider het graf was. De begraafplaats was ontzettend groot. De pastoraal werker / chauffeur vertelde dat het meer als een dag kost om de begraafplaats helemaal te zien. We zijn ook naar een massagraf voor Duitse militairen uit de tweede wereldoorlog die omgekomen zijn in Moldavië geweest. De grond van het massagraf is eigendom van Duitsland. Er staan enkele grafzuilen. Er zijn meerdere zuilen met alle namen van de omgekomen militairen op alfabetische volgorde.

De pastoraal werker/chauffeur vertelde dat zijn kerk een afkickkliniek heeft voor verslaafde mannen en liet ons deze plek ook zien. Er is plaats voor 12 mannen. De eerste 3 maanden moeten ze binnen blijven, omdat de kans groot is dat ze weglopen en terugvallen in het oude patroon. Na deze drie maanden gaan ze werken en een beroep leren, want ze komen vaak uit de gevangenis en hebben geen ervaring en geen kansen op een beter leven. Bij de afkickkliniek zit een schuur waar ze konijnen fokken voor konijnensoep. Erg vreemd. Ik heb zelf een konijn en ik zal nooit konijnen eten. Ook is er een kleine werkplaats waar schoenen gemaakt worden en later worden verkocht.
Ook vertelde hij dat de mannen na de afkickkliek (half jaar -jaar) naar een andere plek gaan om te re-integreren in de gemeenschap. Dit traject duurt ook een half jaar tot een jaar. Hierna worden de mannen nog steeds gevolgd en geholpen door bijvoorbeeld werk, school of onderdak.

Na de rondleiding werden wij thuis afgezet. Het was ondertussen alweer etenstijd geworden. Wij hebben lekkere diepvriesgroenten gegeten met een gekookt eitje en tonijn. Wij hebben nog gepraat over wat ons opviel vandaag:
- Nergens is een lift in de flats waar wij zijn geweest.
- Geen aanpassingen in de woning.
- Vreemde onaangename geur in de huizen en nergens ventilatie.
- Sudocreme (zinkzalf) wordt gezien als een wondermiddel wat necrose oplost (bij één verpleegkundige met wie wij meeliepen).
- Wij vinden het lastig om te beslissen als wij de verpleegkundigen moeten aanspreken op hun manier van werken en vertellen hoe het in Nederland gaat. Of laten wij het gewoon gebeuren op de manier van de verpleegkundigen die al jaren zo werken.
- Het is moeilijk om in te schatten hoe het zit met de kennis over wonden en wondgenezing bij de verpleegkundigen.
- De zorg vanuit de kijk van de Sovjet-Unie is nog erg sterk aanwezig.
- We hebben erg weinig preventie maatregelen gezien.
- Na 2 tot 6 maanden stopt de behandeling van de cliënten en komen de verpleegkundige in principe niet meer langs.

Dit was het weer voor vandaag. Auf Wiedersehen!

Larissa, Rosanne & Anouk